İletişim, Dil ve Konuşma

İletişim, insanların kendi zihinlerinde tasarladığı duygu, düşünce ya da bilgiyi hitap ettiği kişi veya topluluğun zihinlerine uygun araçlarla anlaşılmak amacıyla aktarma çabasıdır. Dolayısıyla iletişim karşılıklı gerçekleşen bir olaydır ve bu bağlamda cevabını bulmamız gereken iki önemli soru vardır: Birincisi, karşımızdaki kişinin zihninde de aynı mesajı oluşturmak için hangi ortak iletişim aracını kullanmalıyız? İkincisi ise, aktarmak istediğimiz mesajı ne tür bir eylemde bulunarak karşı tarafa iletmeliyiz? Bu sorular dil ve konuşma kavramlarının varlığını zorunlu kılmaktadır.

Dil, iletişim amacını gerçekleştirmek için kullandığımız kod sistemidir. Ancak bu kod sistemi bireysel olmamakla birlikte toplumsal olarak uzlaşılmış, kültüre hassas, evren hakkındaki düşünceleri temsil eden dizgesel bir sistemdir. Diğer bir değişle zihnimizdeki mesajı aktarmak için kullandığımız sembolik bir araçtır. Bu amaçla genel olarak kullanabileceğimiz iki çeşit kod sistemi mevcuttur: Sözel ve sözel olmayan dil. Kişinin zihinsel mesajını, sadece belirli bir kitle tarafından uzlaşılmış sembol sistemini kullanarak ifade etmesi sözel dili oluştururken; daha geniş bir uzlaşma sağlanmış kod sistemini kullanarak aktarması sözel olmayan dili oluşturur. Ancak böyle bir durumda, üzerinde uzlaşmaya gidilen bir kod sistemi sağlanmış olsa da iletilmek istenen mesajın hangi davranış paterni ile aktarılacağı sorusu akıllara takılmaktadır.

Konuşma, kişinin zihninde oluşturduğu mesajı aktarmak amacıyla, karşısında bulunan kitleyle üzerinde uzlaşılmış bir kod sistemi yardımıyla eylemde bulunmasıdır. Bu eylemi gerçekleştirmek üzere özelleşmiş yapıların bir araya gelerek oluşturduğu düzenek ise konuşma düzeneğidir. Konuşma düzeneği gırtlak altı, gırtlak ve gırtlak üstü olmak üzere üçe ayrılmaktadır.

  1. Gırtlak altı düzenek

Düzeneği oluşturan yapılar şu şekilde sıralanabilir:

  • Göğüs kafesi
  • Diyafram
  • Eksternal ve internal interkostal kaslar
  • Pektoralis majör ve minör
  • Abdominal kaslar
  • Akciğerler ve trakea

Konuşmadaki görevleri ise, konuşma seslerinin üretilebilmesi için gerekli olan basınçlı havayı sağlamak ve ayarlamak, konuşma seslerinin üretimi sırasında havanın yönünü ve soluğun süresini belirlemektir.

  1. Gırtlak

Düzeneği oluşturan anatomik yapılar:

  • Trakea
  • Krikoid kartilaj
  • Hiyoid
  • Tiroid kartilaj
  • Epiglot
  • Vocal kordlar
  • Aritenoid kartilaj

Fizyolojik açıdan ise larenks(gırtlak), refleksif fizyolojik işlemler(öksürme vs.), göğüs içi direnç ve konuşma ses tonunu oluşturma görevlerini üstlenmektedir.

  1. Gırtlak üstü düzenek
  • Dudaklar
  • Dişler
  • Diş yuvası
  • Sert damak
  • Yumuşak damak
  • Epiglot
  • Yutak
  • Dil yapılarından oluşmaktadır.

Bu anatomik yapıların birincil işlevleri konuşma değildir. İkincil işlev olarak, konuşmanın akustik özelliklerini düzenlemek ve rezonansı sağlamaktır.(1)

Sonuç olarak dil, konuşma ve iletişim birbirlerinden farklı kavramlar olsalar da birbirleri ile etkileşim halinde bulunarak anlatılmak istenen düşüncenin karşı tarafça anlaşılmasına olanak sağlar. Bu çalışma prensibinde meydana gelen aksaklıklar ve/veya anatomik yapıdaki farklılıklar dil ve konuşma sorunlarına yol açmaktadır.Bu komplike sistemde meydana gelecek olan bozukluk çok yönlü olabileceğinden dil ve konuşma problemi yaşayan her bireyin birbirinden farklı olacağı unutulmamalıdır.

KAYNAKLAR:

  1. Ahmet KONROT,Konuşma Bilimi ve Akustik Sesbilim ders notları, 2016-2017
Mesaj Yaz
1
Merhaba ben Digiyardım,
Size nasıl yardımcı olabiliriz?