Odyoloji terimi Latince işitme anlamına gelen “audire” ve tanımlama anlamına gelen Yunanca son ek olan “loji” kelimesinden türemiştir(1).

Odyoloji, işitme ve denge bozukluklarının öncelikle önlenmesi, gerçekleştikten sonra ise tanılanması ve rehabilitasyonu ile ilgilenen bir bilim dalıdır. Çeşitli test bataryalarını kullanarak insanların normal düzeyde duyup duymadıklarını, eğer normal düzeyde duymuyorlarsa işitmenin hangi bölümlerinin (tiz, pes, orta frekanslar) etkilendiğini, işitme kaybının ne düzeyde olduğunu ve gerek duyulduğu durumlarda uygun rehabilitatif yaklaşımın yapılmasını amaçlar (2).

İkinci Dünya Savaşı gazilerinde silah, top, tüfek vb. nedenlerden dolayı oluşan akustik travmanın tanı, tedavi ve takibi nedeniyle odyolojiye duyulan ihtiyaç artmış ve odyolojinin gelişmesine neden olmuştur. 1946 yılından itibaren odyoloji bilimi dünyada giderek adını daha çok duyurmaya başlamıştır (3).

Odyologlar; konuşma ve lisan, psikososyal, eğitim ve mesleki gelişimi baz alarak işitme kaybının hangi derecede olduğunu ve hastaya olan etkilerini anlamak için çalışmalar yapan en az lisans düzeyinde eğitim görmüş kişilerdir. Bunun yanı sıra, işitme cihazı, işitsel eğitim, konuşma, lisan ve ses bozukluklarının terapisi gibi tedavi yaklaşımlarında uygulama ve tavsiyelerde bulunmaktadırlar (1,2,4).

1940’lı yıllardan günümüze kadar gelişen ve hala gelişmekte olan odyoloji bilimi, günümüzde bütün çalışma prensipleri yasalarla belirlenmiş ve bağımsız çalışma yetkisine sahip meslek grupları arasında kabul edilmiştir (2). Odyolog, başta KBB olmak üzere, beyin cerrahisi, nöroloji, psikiyatri, gibi uzmanlık alanlarının oluşturduğu multidisipliner çalışmalarda bağımsız bir meslek olarak yerini almıştır.

Dünyada ilk olarak 1927 yılında Amerika Birleşik Devletlerinde işitme ve konuşma bozuklukları ile ilgili meslek sahiplerinin ‘American

Academy of Speech Correction’ adı altında çalıştıkları görülmektedir. Daha sonra aynı kuruluş adını 1947 yılında ‘American Speech and Hearing Association (ASHA)’ olarak değiştirmiştir (2). Bilimsel araştırmalarda Odyoloji (Audiology) ve Odyolog (Audiologist) terimlerinin kullanımı 1946 yılına dayanmaktadır (5). Odyologlar için ilk üniversite eğitimi, 1946 yılında Carhart tarafından Amerika Birleşik Devletleri Northwestern Üniversitesi’nde açılmıştır (6). 2. Dünya savaşı sırasında ve sonrasında askerlerin bir çoğunda oluşan akustik travma nedeniyle odyoloji bilimi adını daha çok duyurmaya başlamıştır.

İşitmenin ölçülmesi ve işitme fonksiyonlarının değerlendirilmesi odyometre cihazı ile gerçekleştirilir. İlk odyometrelerin Schwartz ve Fletcher tarafından 1920 ve 1926 yılında geliştirildiği, ilk modern odyometrenin 1937 yılında kullanıma geçtiği ve ilk otomatik odyometrenin ise Bekesy tarafından 1947 yılında hayata geçirildiği görülmektedir. Odyoloji biliminin en temel ve en eski testi olan saf ses odyometri testinden sonra,  konuşmayı anlama ve konuşmayı ayırt etmeyi değerlendiren konuşma odyometrisi testi gelir . İlk konuşma odyometrisi, 1929 yılında Fletcher ve Steinberg tarafından geliştirilmiştir (7). Konuşma odyometrisinde kullanılan İngilizce sözcükleri Hirch ve arkadaşları düzenleyip klinikte 1952 yılında kullanmaya başlamışlardır (8).

Subjektif testlerin yanı sıra, işitme kaybının doğru tanısı ve değerlendirilmesi için objektif testlere de ihtiyaç vardır. 1970 yılında objektif test yöntemlerinden biri olan, orta kulak fonksiyonlarının değerlendirilmesinde kullanılan  Elektroakustik İmpedansmetre kliniklerde düzenli olarak kullanılmaya başlanmıştır (9).

İşitsel nöropati spektrum bozukluğu ve retrokoklear patolojilerinin tanısı, saf ses testinin  objektif değerlendirilmesi gibi alanlarda kullanılan İşitsel Uyarılmış Potansiyeller, ilk olarak hayvanlar üzerinde denenmiş ve 1981 yılında Moller tarafından kliniklerde kullanılmaya başlanmıştır (8).

KAYNAKÇA

  • Jaffe, B.F. Hearing loss of children, A comprehansive text. University Park Press, Baltimore,1977
  • Belgin, E., Akdaş F. Dünya’da ve Türkiye’de Odyoloji. Türk otolarengoloji Arşivi. S161-163,1989
  • Raymond, C. (1912-1975 ) Papers, Northwestern University Archives, Evanston, Illinois. Available at: http://www.library.northwestern.edu/archives/findingaids/raymond_carhart.pdf Accessed:27, November, 2011.
  • Newby, H.A.: Audiology.Third Ed., Appleton-Centry-Crofts Meredith Corp., New York, 1972
  • Berger, KW. Genealogy of the words audiology and audiologist. Journal of the American Audiology Society 2, (2): 38-44, 1976
  • Raymond, C. (1912-1975 ) Papers, Northwestern University Archives, Evanston, Illinois. Available at: carhart.pdf Accessed:27, November
  • Sente, M. The history of audiology, Med Pregl. Nov- Dec;57(11-12):611-6,2004
  • Hall, III, W. Handbook of Auditory Evoked Responses, Allyn and Bacon Inc. Boston 1992
  • Boston Probst, R. Otoacoustic Emissions: An Overview. In Advances in Oto-Rhino-Laryngology.Ed. Pfaltz CR. Basel,1-8 1990
Mesaj Yaz
1
Merhaba ben Digiyardım,
Size nasıl yardımcı olabiliriz?